गैरआवासीय नेपाली संघ अन्तर्राष्ट्रिय समन्वय परिषद्को विश्व सम्मेलन आगामी अक्टोबर १७ देखी २० तारिख सम्म काठमाण्डौंमा हुँदैछ । सम्मेलनमा सहभागि हुन विश्वभरबाट गैरआवासीय नेपालीहरु उक्त सम्मेलनमा पुग्दैछन् । यसो त यस पटकदेखी अनलाइनबाट समेत भोटिङ हुने भएकाले सायद सहभागि हुनेहरुको संख्या कम हुन सक्छ ।

अमेरिकाबाट सहभागि हुने आईसीसी प्रतिनिधिहरुको नामावली राष्ट्रिय समन्वय परिषदले भर्खरै सार्वजनिक गरेको छ । नाम सार्वजनिक भएको केही घण्टा बित्न नपाउँदै सार्वजनिक नामहरु बारे विवाद शुरु भईसकेको छ । विवाद हुनु मध्ये पहिलो मुख्य कारण हो, एनसीसी अमेरिकाका अध्यक्ष र महासचिवले हस्ताक्षर गरेको पत्रमा परेका नामहरु बिधि बिधान अनुसार भएनन भन्ने । अर्को विवाद हो, आईसीसीका लागि प्रतिनिधि छनौट गर्न बनाइएको समितिका संयोजक तथा वरिष्ठ उपाध्यक्षले आईसीसीलाई अर्को छुट्टै नामावली पठाए ।

छनौट समितिका संयोजक तथा वरिष्ठ उपाध्यक्ष उप्रेतीले आफु नेतृत्वको समितिले बनाएको नाम भन्दा बाहिरबाट अध्यक्ष र महासचिवले आपसी चोचो मोचोमा नामावली तयार परियो र आफुलाई थाहै नदिई प्रतिनिधि छनौट गरियो भनेर सार्वजनिक रुपमा अन्र्तवातानै दिईसकेका छन् । यसरी हेर्दा एनआरएनए फेरि पुरानै विवाद तानिएको छ । यस्तै यस्तै कारणले हुन सक्छ गैरआवासीय नेपाली संघ सँधै विवादको घेरामा हुन्छ । यस संस्थामा आम मान्छेको पहुँच पुगेन भनेर आम मानिसबाट यस्तै कारणले गुनासो आउने गरेका छन् । सार्वजनिक भएका नामहरु हेर्दा एनआरएनएलाई योगदान पुराएका र बिधि बिधान अनुसार काम गरेका भन्दा पनि चुनावमा सहयोग गरेका र भोली चुनावमा सहयोग गर्न सक्नेहरुनै प्रतिनिधिका रुपमा छनौट भएका छन् ।

विश्वभर संजाल भएको यति ठूलो संस्थामा यदी सार्वजनिक रुपमा राम्रो छवि भएका, समाजमा प्रतिष्ठा कायम गरेका, अध्ययनशिल र कर्मशिलहरुलाई प्रतिनिधि तथा संस्थाको नेतृत्वमा ल्याउन सक्ने हो भने प्रवासमा रहेका नेपालीहरु र मातृभूमी नेपालको श्रीबृद्धिमा धेरै ठूलो योग्दान पुराउन सक्नेमा विवाद छैन् ।

एनआरएनए विवादमा आउनुको अर्को कारण हो यो व्यवसायीहरुको चँगुलमा मात्रै फस्दै गयो । यहाँ विशुद्ध समाज सेवा गर्ने, गैरआवासीय नेपालीहरु र मातृभूमी नेपालको सेवा गर्नेहरु यो संस्थाका लागि लायक पात्रको संख्या ज्यादै न्यून भयो या भएन् । संस्था भित्र चाकडी चाप्लुसी मौलाउँदै जानुका कारणले पनि यो संस्थाको छवि थप धुलित हुँदै गएको छ भन्दा सायद फरक नर्पला ।

विश्वभर संजाल भएको यति ठूलो संस्थामा यदी सार्वजनिक रुपमा राम्रो छवि भएका, समाजमा प्रतिष्ठा कायम गरेका, अध्ययनशिल र कर्मशिलहरुलाई प्रतिनिधि तथा संस्थाको नेतृत्वमा ल्याउन सक्ने हो भने प्रवासमा रहेका नेपालीहरु र मातृभूमी नेपालको श्रीबृद्धिमा धेरै ठूलो योग्दान पुराउन सक्नेमा विवाद छैन् । तर यहाँ सँधै मिलिभगत चल्ने भएकाले नेतृत्वमा सक्षम व्यक्ति नआउँदा यो संस्था थप विवादित हुँदै गएको छ । अहिले आईसीसी अध्यक्षमा तीन जना अध्यक्ष हुनु यसको ज्वलन्त उदाहरण हो ।

यस्तै विवाद र समस्याका कारणले हुन सक्छ यो संस्थाको विवाद सर्वोच्च अदालत सम्म पुग्यो । सर्वोच्च अदालतले एनआरएनए जस्तै अर्को संस्था खोल्न पाउने भनेर निर्णय दिई सकेको छ । अब नयाँ खोलिने भन्ने संस्था आयो भने यहाँ विवाद थप बढेर जानेछ । अर्को तर्फ यहाँ राजनीतिक भागबण्डा हुनु अर्को समस्याको जड हो । यस संस्थामा नेपालमा जस्तै बिभिन्न राजनीतिक दलका नाममा भागबण्डा हुन्छ । जसको शक्ति उसको भक्ति भन्ने उखान यहाँ प्रष्ट लागु हुन्छ ।

अब यो संस्थालाई अझै ओझिलो बनाउने हो भने सक्षम, इमान्दार र आम मान्छेको भाषा बोल्ने व्यक्ति छनौट हुनुको विकल्प छैन् । भने छनौट प्रकृया अपनाउँदा आजीवन तथा साधारण सदस्यहरुले अनलाइनबाटै भोट हाल्न पाउने व्यवस्था जब सम्म लागु हुँदैन तब सम्म यो संस्था पहुँचवालाको मात्रै हुनेछ ।